جراحی های محوطه دهانی در دام کوچک

مقدمه: از انجایی که سگ ها و گربه ها از دهانشان برای گرفتن غذا و نزاع استفاده می کنند،بیماری های حفره دهانی در این دامها بیشتر است.به همین دلیل عارضه های بسیاری در دهان دامهای کوچک ایجاد می شود که نیازمند مداخله ی جراحی است. دام مبتلا به بیماری های دهانی ممکن است دچار ریزش بزاق از دهان،اختلال در بلع،بی اشتهایی،خون ریزیاز دهان و حتی سختی در تنفس باشد.تشخیص بیماریهای دهان بر پایه ی تاریخچه،علائم کلینیکی،معاینات فیزیکی،اخذنمونه های سیتولوژی و یا بیوپسی است.معمولا جراحی دهان با خون ریزی های وسیع خواهد بود.درصورتیکه عارضه ی دهانی طوری است که بیمار قادر به تغذیه از دهان نیست حتما از طریق لوله های غذارسان خطر ابتلا به التهاب بینی و رینیت،پنومونی استنشاقی و کمبود های تغذیه ای بیمار کاهش یابد. ریزش بزاق،اختلال بلع،بی اشتهایی،خون ریزی،تنفس با بوی متعفن،مشکل در گرفتن و خوردن غذا،احساس درد در دهان،بزگشت غذا وترشحات از بینی،رینیت مزمن،تنگی نفس،کاهش وزن و عفونت دندانی از علائم بیماری های دهان هستند. ساعت،برای غیربالغین،ضروری ۴تا ۱ ساعت پرهیز غذایی،برای بالغین۲۱در جراحی های حفره ی دهانی است. به دلیل پرعروق بودن بافتهای دهانی،دست کاری و اسیب حین جراحی موجب تورم بافتهای دهانی و سختی تنفس وحتی مسدودشدن مسیر تنفس میگردد.به همین دلیل برای پیش گیری از ادم و التهاب پس از عمل میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت زیر۱ تا۲ از کورتیکواستروییدها،مانند دگزامتازون به میزان جلدی یا داخل عضلانی در زمان القای بیهوشی استفاده می شود. استفاده از ابزارهای الکتروسرجری مانند الکتروکوتر،در کنترل خون ریزی اهمیت دارد.لیگاتور نمودن موقت سرخرگ کاروتید و یا سرخرگ های کامی نیز در کاهش خون ریزی هنگام جراحی کمک کننده است.

تکنیک های جراحی: (Maxillectomy)ماکزیلکتومی برداشت بخشی از ارواره ی بالا که بیشتر در موارد نئوپلاسم های دهانی و شکستگی های شدید فک بالا انجام می شود. :(Mandibulectomy)مندیبولکتومی برداشت بخشی از ارواره ی پایین که بیشتر در موارد نئوپلاسم های دهانی و شکستگی های شدید فک پایین انجام می شود.درصورت شکستگی های چندقطعه ای و خرد شده،که نتوان با تکنیک های بی حرکت سازی قطعات را در محل اناتومیکی شان قرار داد،مندیبولکتومی ویا ماکزیلکتومی کاربرد می یابد.
در هر دو مورد ماکزیلکتومی یا مندیبولکتومی پس از اماده سازی،حالت گماری با باز نمودن فک ها تا حداکثر امکان و شست و شوی دهان با محلول های انتی سپتیک صورت می گیرد.سپس با استفاده از اره یا استئوتوم،استخوان مندیبول یا ماکزیلا را برمی داریم.در هنگام ماکزیلکتومی ،اگر وسعت جراحت توربین های بینی را نیز درگیر کرده باشد،برداشت ان قسمت ها نیز ضروری است. سپس روی نقیصه ی ایجاد شده در فک با کمک گرفتن از فلاپ های بافت های اطرافی،مانند مخاط گونه یا لب،به کمک نخ های قابل جذب با بخیه های ساده تکی یا ضربدری یا تشکی عمودی بسته می شود.مراقبت های پس ۴-۰یا۳-۰سنتزی نمره از عمل شامل استفاده از ضد التهاب های غیراستروییدی،مانند دگزامتازون یا کارپروفن،ضددردها،مانند ترامادول و انتی بیوتیک تراپی و گردنبند الیزابت،است.تا دو هفته پس از جراحی بیمار باید از غذای نرم تغذیه نماید واز جویدن اشیاء سخت بازداشته شود. :(Cheilopasty)چیلوپلاستی به تغییر شکل لب به شکل مطلوب تر در موارد بدشکلی های لب،بیرون زدگی جانبی زبان و ریزش اب از دهان،که معمولا پس از جراحی های برداشت ارواره ضرورت می یابد،گفته می شود.شکاف لب پس از این جراحی به سمت جلو هدایت می شود.برش جراحی در مرز بین لب بالا و پایین ایجاد شده و بخیه ها در سهلایه ی مخاط لب ،عضلات،بافت پیوندی و پوست کار گذاشته می شوند.سگها بیشتر از گربه ها دارای توانایی سازش برای گرفتن و جویدن غذا هستند. :(Glossectomy)گلوسکتومی درصد)در موارد تومورهای زبان،که در لبه یا حاشیه ی زبان ۰۰ تا ۴۰ برداشت بخشی از زبان(حداکثر قرارگرفته باشند،و گاه پارگی های شدید زبان انجام می شود.رایج ترین تومور زبان،تومور سلول های سنگ فرشی است.در موارد پارگی زبان،بخیه ی ان در صورت امکان در یک یا دو لایه نسبت به قطع زبان برتری دارد.درهنگام قطع زبان،باید میزان بیشتری از عضله ی زبان،که بین مخاط پشتی و شکمی زبان قرار دارد،را نسبت به مخاط زبان برداشت نمودتا بخیه زدن قسمت باقی مانده امکان پذیر شود.از الگوی بخیه ی ساده یا۳-۰ تکی یا تشکی افقی با نخ های قابل جذب سنتزی نمره استفاده نمایید.سگها بهتر از گربه ها با برداشت قسمتی از زبان سازگاری می یابند